نقش ترتیبات امنیتی خلیج فارس بر امنیت ملی ایران، پس از اشغال عراق (مارس 2003)

موضوع این تحقیق به بررسی سلسله ترتیبات امنیتی خلیج فارس در دوره پس از اشغال عراق توسط آمریکا و متحدانش اختصاص دارد که شامل پنج فصل می گردد. فصل اول به کلیات تحقیق که شامل طرح مسئله، سوالات و فرضیه، روش و اهداف و پیشینه تحقیق و نیز برخی مفاهیم کلیدی اختصاص یافته است و فصل دوم مجموعه مباحث تئوریک تحقیق را در بر می گیرد. پس از بیان علل اهمیت ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه خلیج فارس در فصل سوم، ما در فصل چهارم به بررسی جامع مجموعه ترتیبات و نظامهای امنیتی پیش از اشغال عراق در مارس 2003 (دوران استعمار انگلیس، جنگ سرد، پس از فروپاشی شوروی تا سقوط صدام) و پس از آن در خلیج فارس که مبتنی بر نقش پررنگ عوامل فرامنطقه ای بوده است پرداخته و نیز تهدیدات ساختاری رژیم امنیتی خلیج فارس را حول دو محور عدم همگرایی منطقه ای و حضور نیروهای فرامنطقه ای به عنوان عامل مهم تشدید تنش ها و اختلافات مورد مدّاقه قرار داده ایم که مستقیماً امنیت ملی ایران را به چالش کشیده است. رویکرد نظامی گرایانه و حضور فزاینده قدرتهای فرامنطقه ای بویژه در دوران پس از اشغال عراق در خلیج فارس که با عوامل تأثیرگذار در عدم همگرایی منطقه ای همراه بوده، بر پیچیدگی های امنیتی این منطقه افزوده است. در این فصل همچنین به نقش و اهمیت ژئوپولیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی ایران و استراتژیهای نظامی آن در منطقه راهبردی خلیج فارس پرداخته شده است. در پایان نیز با تبیین فرضیه در نتیجه گیری، به ارائه پیشنهاداتی جهت دستیابی به یک نظام امنیتی پایدار که متضمن منافع ملی ایران و دربرگیرنده منافع مشترک کشورهای منطقه می باشد، پرداخته ایم.